Błonnik pokarmowy posiada wiele korzystnych właściwości fizykochemicznych oraz funkcji zdrowotnych. Funkcje te są zależne od tych właściwości fizykochemicznych. Aby zrozumieć czym jest błonnik, należy najpierw wiedzieć na jakie dwie grupy się dzieli. Włókna błonnika mogą być rozpuszczalne lub nierozpuszczalne w wodzie. Włókno nierozpuszczalne główne swoje funkcje, spełnia w jelitach człowieka. Dzięki niemu następuje przyspieszenie przejścia treści pokarmowej. Dzięki temu zauważamy zmiany w konsystencji i łatwości w wypróżnianiu.

Natomiast błonnik rozpuszczalny w wodzie powoduje zwiększenie lepkości treści pokarmowej. Składniki pokarmowe w takiej sytuacji znacznie wolniej się wchłaniają, dlatego też znacznie maleje wzrost glukozy we krwi tuż po zjedzeniu posiłku. Wytrącanie się złogów w drogach moczowych oraz obniżenie poziomu złego cholesterolu, także spowodowane jest przez spożywanie błonnika pokarmowego. Błonnik potrafi wiązać i absorbować wodę, kwasy żółciowe, różne metale oraz toksyny, a następnie powoduje usuwanie ich z organizmu człowieka. Włókna błonnika pokarmowego mogą pełnić również rolę składnika diety, nie ulegającego strawieniu, jednak znacząco wpływającego na lepsze odżywianie układu pokarmowego, poprzez zasiedlanie dobrych kultur bakterii w jelitach.